Resmi sitesi http://www.flamerobin.org/ olan bu yazılım firebird veritabanı işlemlerini yapabilmemiz açısında küçük olmasına karşı çok güçlü ve işlevselliği olan bir yazılım. Adeta isviçre çakısı. Tüm linux dağıtımlarına uygun olmasının yanıda IOS, windows işletim sistemleri için de çalıştırılabilir hali mevcuttur. Üstelik Açık kod olmasıyla birlikte hiçbir lisans bedeli ödemeniz gerekmiyor. Çok sevdiyseniz geliştiricilerine “Donate” başlığı altında gönlünüzden geçen bir miktarda bağışta bulunabilirsiniz.:) Kurulumu gayet basittir. Uçbirim (Terminal) pencesini açtığınızda programı kurmak için şunları yazın :
sudo apt-get install flamerobin
Bu kadar basit. Daha sonra çalıştırılabilir programlar kısmından görebileceksiniz. Çalıştırdığınızda ilk önce bir mesaj kutusu ile hiç ayarlı bir veritabanı bulunmadığını falan söyleyecek. Tamam deyip geçin.
Gördüğünüz gibi gayet sade görüntüsüyle veritabanı yönetim aracımız açıldı. FlameRobin ile ilgili yapılabilecek çok şey olmasına karşın biz burada sadece örnek olması açısında Firebird Veritabanı oluşturmasını ve bir adet tablo oluşturmayı göreceğiz.
İlk olarak localhost sunucumuz üzerinde fareyi sağ tıkladığımızda “Create new database” seçeneği aşağıda görüldüğü gibi gelmekte.
Akabinde gelen ekran ise aşağıdaki şekilde boş olarak gelir. Ben burada Display Name (görünen ad) , veritabanı yolu, kullanıcı adı, şifre ve “Charset” kısımlarını doldurdum.
Burada en çok dikkat edilecek kısım Charset kısmıdır. Normalde windows ortamında eskiden biz burayı “win1254” değerini verirdik. Ve bu Türkçe karakterleri göstermemizi sağlardı. Ancak win1254 verirseniz lazarus ide de bu veritabanındaki karakterlerin bozuk gözüktüğüne şahit olursunuz. Bu sizi sunucunuzu windows platformuna mahkum eder. Windows sunucularının fiyatını da düşünecek olursak, ücretsiz ve kararlılığı dünyaca ispatlanmış linux sunucusu yerine koymak pak mantıklı bir seçim olmayabilir. Tabi .NET gibi platformlarda windows seçmeniz kaçınılmaz olabilir. Üstelik win1254 seçeneği sizi tablo içerisindeki verilerinizde sadece Türkçe karakter kullanımına izin verir. Bu veritabanını kullanacak işletmenin Uluslar arası yazışmalar ve faturalandırma yapacağını düşünürseniz, örneğin Arapça, Çince, Rusça (kril alfabesi) gibi alfabetik gösterimleri yapamazsınız. Dolayısıyla veritabanı dizaynında yapacağınız bu yanlış seçim ileriki dönemlerde bir yazılım geliştirici olarak başınızı ağrıtacaktır (maalesef tecrübeyle sabittir). Kısacası her taraftan aynı şey gözüksün istiyorsanız UTF8 sizin için en mantıklı seçimdir. Üstelik utf8 seçiminde sunucunuzun windows yada linux tabanlı olması sizi endişelendirmez. UTF8 seçiminde veritabanı dosyanızın boyutunun biraz daha arttığını farkedersiniz. Bu da “at ile deve” değildir zaten. Charsetimizi UTF8 seçtikten ve veritabanı yolumuzu ve adınıda belirledikten sonra “Create” butonuna tıklarız. Şöyle bir ekranla karşılaşırsanız şaşırmayın :
Bu ekran ubuntu üzerinde herşeyin kontrollü bir şekilde işlediğine bir göstergedir. Bu hata ekranı, veritabanını belirtilen dizin altına oluşturamadığını, Yetkisizlik yüzünden yapamadığını söylemekte. Endişe etmeyin, herşey yolunda.
Veritabanımızı barındırdığımız dizinin-klasörün üzerinde fare ile sağ tıklayıp özellikler alt menüsünü seçeriz. Karşımıza aşağıdaki görüntü gelecektir.
Yukarıdaki ekranda erişim seçeneklerini oluşturma ve silmeye açmanız gerekmekte. Belki değişik yetkilendirmeler yapılabilir, bunun dışındaki erişim seçenekleriyle veri güvenliğinizi artırıcı denemeler yapmanızı öneririm. Ben şimdilik bu ekranda tüm oluşturma ve silme yetkilerini veriyorum. Ayrıca en alttaki “Ekli dosyaların yetkilerini değiştirin” ekranı da aşağıdaki şekilde değiştirin. Dediğim gibi farklı yetkilendirme konbinasyonlarını yapmak size kalmış.
Önemli Not : Firebird Sunucumuz ubuntu sisteminde kurulu olduğu için dolayısıyla tüm denetimler linux güvenilirliği ilkeleri içerisinde sistem tarafından yapılacaktır. Yani veritabanı dosyanızı ubuntunun güvendiği bir dosya sisteminde yapmanız gerekir. Eğer veritabanı dosyanızı ext1,ext2,ext3,ext4 vs. dosya sistemlerinin dışındaki Fat, ntfs gibi dosya sistemleri ile biçimlendirilmiş bir diskin üzerinde oluşturmak isteseydiniz, ubuntu yetki ekranındaki yetkileri değiştirmenizi engelleyecektir. İsterseniz bir denemesini yapın. Bu yüzden linux un güvendiği dosya sistemlerinin biçiminde olan bir disk seçmeyi unutmayın. Ben burada ext4 biçimlendirmesine sahip sabit disk'i seçtim.
Herşey düzgün yapıldığında görünecek ekran aşağıdaki gibidir. Bakmayın siz benim uzun uzun anlattığıma, bu işlemler bir iki dakika sürmeyecek kadar kısa işler. Yeterki bir kere olayı kavrayın. Ve Ubuntu-linux üzerinde rahatlıkla firebird sunucunuzu oluşturun, başınız ağrımasın.
Örnek olması açısından bir adet tablo uluşturalım. Localhost altında gözüken veritabanımız seçili vaziyetteyken fare ile sağ tıklarız. Önce connect tıklanarak veritabanı ile bağlantımızı yaparız ki, işlem yapabilelim.
“Create new” menü başlığını tıkladığımızda yukarıdaki gibi betik yazacağımız bir ekran gelir. Bu ekranda yazılacak betik ile ilgili bir şablonda hazır vaziyette sunulur. Bu ekranda ben sizler için basit bir tabloyu ve primary key birincil anahtarını oluşturacak betik(script) i yazdım. Ve bu betiği çalıştırmak için F4 tuşuna bastım. Sonuçta görülen ekran yukardaki gibidir. Alt kısımdaki bilgiler bize herşeyin yolunda gittiğini göstermekte. Eğer bir hata olsaydı ekranımız onu da bize bildirecekti. Bu vaziyette yapılan betik değişiklikleriyle muamelelerdeki(transactions) kalıcılığı sağlamamız için ok işaretine benzeyen “Commit Transaction(F5)” butonuna basarak yaptığımız işlemlerin kalıcılığını disk üzerine yazarak sağlamış oluruz. Arık nurtopu gibi bir veritanımız, bir tablomuz ve bir primary key indeksimiz var.
Ben yeniden veritabanına bağlandığımda aşağıdaki görüntüyü elde ettim.
Başka bir yazıda görüşmek üzere hoşçakalın..
Durali Kiraz
duralikiraz.blogspot.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder